Kunstvoeding

Geschreven op 20/04/2021
Promessa verloskundigen


De keuze voor kunstvoeding is een goed alternatief als je om persoonlijke of medische redenen geen borstvoeding wilt of kunt geven. Lichaamscontact en persoonlijke aandacht zijn juist bij flesvoeding heel belangrijk voor een goede hechting tussen de baby en jullie als ouders. 

Hier onze tips bij het geven van kunstvoeding: 

  • Voed de baby zoveel mogelijk zelf. De baby leert op die manier dat je er steeds voor hem/haar bent. Belangrijk dus om de fles zoveel mogelijk door dezelfde personen te laten geven. 
  • Zorg dat de baby in een rustige ruimte gevoed wordt. 
  • Houd je baby dicht tegen je lichaam als je hem/haar voedt, om zo de hechting tussen jou en je baby positief te bevorderen. Bij borstvoeding hebben moeder en kind automatisch lichaamscontact, bij kunstvoeding is het goed om hier extra op te letten. Veel ouders vinden het heerlijk om hun baby bloot op bloot te voeden. 
  • Een goede voedingshouding is erg belangrijk. Voeden kan goed op een stoel of bank waar je ontspannen kunt zitten en je arm ondersteund wordt. Belangrijk is om per voeding te wisselen van arm. Na een voeding op de linkerarm, volgt dus een voeding op de rechterarm. Hierdoor ontwikkelt de baby geen voorkeurshouding. 
  • Zorg dat het gaatje van de speen niet te groot is, als de baby de fles heel snel leegdrinkt (minder dan 5-10 minuten) en makkelijk spuugt adviseren wij je om een speen te nemen met het kleinste gaatje. Stel dat je hiermee begint en de baby doet lang over de fles (>20-30 min) dan kun je juist een speen uitproberen met een groter gaatje. Het kan soms even zoeken zijn welke fles en welke speen het beste past bij jullie baby. 
  • Therapeutisch flesvoeden (de fles horizontaal i.p.v. verticaal houden) zorgt ervoor dat je baby geen stress krijgt tijdens de voeding en ook dat de zuigbehoefte zoveel mogelijk bevredigd wordt. Zie hiervoor het filmpje in onze app. 

Net als bij borstvoeding kun je bij het geven van de fles de baby zijn eigen voedingsritme laten bepalen. Dat kan door de voeding aan te bieden op het moment dat de baby er om vraagt. De meeste baby’s vragen iedere twee à drie uur om voeding. In de kraamperiode wordt de hoeveelheid kunstvoeding die de pasgeborene krijgt per 24 uur geleidelijk opgebouwd. De hoeveelheid kunstvoeding die een baby nodig heeft per 24 uur is afhankelijk van het lichaamsgewicht. Hiervoor geldt de volgende algemene richtlijn: de totale vochtbehoefte van een baby per 24 uur is: 150 milliliter kunstvoeding x het aantal kilo lichaamsgewicht. De hoeveelheid kunstvoeding verdeel je vervolgens over 7 of 8 voedingen. 

De kraamvrouw kan zelf last krijgen van stuwing van de borsten. Er zijn een aantal tips om hiermee om te gaan: 

  • Draag een strakke BH, ook onder de douche 
  • Saliedruppels en/of saliethee helpt tegen de stuwing tegen te gaan. Haal dit van tevoren in huis. 
  • Je mag paracetamol gebruiken. 
  • Je kunt de borsten koelen met koude kompressen.  

Als de baby zich niet uit zichzelf meldt voor een voeding (en er meer dan 4-5 uur tussen de voedingen zit) kan het verstandig zijn de baby wakker te maken. Dit in verband met de bloedsuikerspiegel, dit is vooral de eerste dagen na de geboorte belangrijk. Ook komt het voor dat de baby zich vaker meldt dan volgens gewicht en leeftijd te verwachten is. De baby kan teveel voeding krijgen als je continue op deze voedingsbehoefte ingaat. Bedenk dat de baby ook last kan hebben van zuigbehoefte kramperigheid. Van belang is om dan in overleg met de verloskundige, het consultatiebureau of een arts de oorzaak te achterhalen. Voeden op verzoek mag niet leiden tot over- of ondervoeding. Normaal zit er een tijdsbestek van 2-4 uur tussen de voedingen. 

Voor het op de juiste manier geven van voeding aan een pasgeborene gelden een aantal algemene richtlijnen: 

  • De baby krijgt de voeding vanaf de geboorte om de 2-3 uur, max. 4 uur ertussen; de baby geeft zelf aan wanneer hij/zij honger heeft; 
  • De daaropvolgende dagen hoog je de voeding op tot een maximum van 150 milliliter voeding per kilo lichaamsgewicht; 
  • Richtlijn is om de hoeveelheid voeding per dag op te hogen met 10 milliliter; dit kan ook minder zijn, afhankelijk van het gewicht van de baby; 
  • Aan het einde van de kraamperiode krijgt de baby gemiddeld zes tot acht voedingen per 24 uur. Op deze hoeveelheid voeding blijf je zitten tot het eerste (telefonische) bezoek van het consultatiebureau. 

Iedere baby verliest na de geboorte gemiddeld 7% van het geboortegewicht, dit is normaal. In de meeste gevallen heeft de baby na 14 dagen het geboortegewicht weer bereikt. 

Pasgeborenen kunnen ‘regeldagen’ hebben. Dit zijn dagen waarop ze veel huilen en onrustig zijn. Ze ‘zoeken’ veel met hun hoofdje en willen alleen maar zuigen. Regeldagen kunnen bij kunstvoeding anders zijn dan bij borstvoeding. Oorzaken van regeldagen kunnen zijn dat de pasgeborene gegroeid is en dus meer energie nodig heeft of meer behoefte heeft aan lichaamscontact (huidhonger). Door vaker om kunstvoeding te vragen, geeft de baby aan dat hij/zij meer voeding nodig heeft. Vaak vinden regeldagen plaats op de volgende momenten: 

  • Rond tien tot veertien dagen na de geboorte. 
  • Rond zes weken na de geboorte. 
  • Rond drie maanden na de geboorte. 

In overleg met het consultatiebureau kun je de hoeveelheid voeding wat verhogen en ingaan op de behoefte aan meer lichaamscontact.
In de bijlage zit de folder van het voedingscentrum over kunstvoeding. Daarnaast kan je in onze app bij de video's een filmpje vinden over therapeutisch voeden met de fles.


Flesvoeding Voedingscentrum Flesvoeding Voedingscentrum